Vorige week stond ik in de Slachthuiswijk bij Bas, die me panisch belde omdat zijn cv-ketel net was uitgevallen. “Over drie dagen komt de kou,” zei hij, “en mijn vrouw is net bevallen.” Binnen 25 minuten stond ik bij hem. De ketel was 22 jaar oud en definitief aan vervanging toe. Maar Bas had een groter probleem: zijn woning uit 1972 had geen spouwmuurisolatie, enkel glas en een energielabel D. “Als we nu toch bezig zijn,” vroeg hij, “kunnen we dan meteen verduurzamen?”
Precies deze vraag krijg ik steeds vaker. En terecht. Want als loodgieter verduurzamen woning Haarlem merk ik dagelijks dat de rol van mijn vak fundamenteel verandert. Waar ik vroeger vooral cv-ketels plaatste en lekke kranen repareerde, ben ik nu specialist in warmtepompen, zonneboilers en energiebesparende installaties. Deze verschuiving vraagt nieuwe kennis, certificeringen en een andere manier van denken.
Waarom verduurzaming nu urgent is voor Haarlemse woningen
De gemiddelde WOZ-waarde in Haarlem ligt op €506.000. Dat betekent dat huiseigenaren hier flink geïnvesteerd hebben in hun woning. Maar veel van deze woningen zijn energetisch verouderd. In wijken als de Slachthuiswijk en Parkwijk zie ik dagelijks woningen uit de jaren ’60 en ’70 met originele cv-installaties, geen isolatie en energielabels tussen D en F.
De urgentie komt van meerdere kanten. Gasprijzen blijven onvoorspelbaar, de overheid verhoogt de CO2-heffing en vanaf 2026 gelden strengere eisen voor verkoop van woningen met slechte energielabels. Maar er is ook goed nieuws: de subsidies zijn nog nooit zo aantrekkelijk geweest.
Bij Bas hebben we gekozen voor een hybride warmtepomp gecombineerd met dakisolatie. Totale investering €9.200, na ISDE en SEEH-subsidie bleef er €4.800 over. Zijn jaarlijkse gasverbruik daalt van 1.950 naar ongeveer 650 m³. Met de huidige gasprijzen bespaart hij jaarlijks zo’n €1.400. De terugverdientijd? Nog geen vier jaar.
De veranderde rol van de loodgieter in 2025
Volgens mij is de traditionele loodgieter uitgestorven. Tegenwoordig ben ik installatieadviseur, energiespecialist en projectcoördinator ineen. Deze maand heb ik drie nieuwe certificeringen afgerond: F-gassen Module D voor warmtepompen, STEK-certificering en de verplichte BRL 200 persoonscertificering. Zonder deze papieren mag ik vanaf januari geen warmtepompen meer installeren.
De installatiebranche groeit met 1% in 2025 en 3% in 2026, bijna volledig door de vraag naar duurzame installaties. Dat merk ik direct. Waar ik vroeger 80% traditionele cv-ketels plaatste, is dat nu omgedraaid: 70% van mijn klussen betreft warmtepompen, zonneboilers of combinaties daarvan.
Wat dit betekent voor jouw woning
Als je verduurzaming overweegt, zoek dan een loodgieter die gecertificeerd is. Niet alleen omdat het vanaf 2025 verplicht is, maar vooral omdat een verkeerde installatie je duur komt te staan. Ik zie regelmatig warmtepompen die te groot gedimensioneerd zijn, verkeerd ingeregeld of gecombineerd met ongeschikte radiatoren. Het gevolg? Hoge energiekosten, geen comfort en een systeem dat binnen vijf jaar defect raakt.
Warmtepompen: de ruggengraat van duurzame verwarming
In de Parkwijk installeerde ik vorige maand een all-electric warmtepomp bij Orlando. Zijn woning uit 1998 had al vloerverwarming en redelijke isolatie, ideale uitgangspositie. Maar Orlando twijfelde: “Werkt zo’n pomp wel als het vriest?” Een terechte vraag die ik vaak hoor.
Moderne warmtepompen werken prima tot -15°C. Ze halen warmte uit de buitenlucht, zelfs bij vriesweer. Het rendement daalt wel bij extreme kou, maar met een goed ingeregeld systeem blijft je woning comfortabel warm. Orlando’s systeem haalt een Seasonal Performance Factor (SPF) van 4,2. Dat betekent dat hij voor elke kWh stroom 4,2 kWh warmte krijgt.
Welke warmtepomp past bij jouw Haarlemse woning?
Hybride warmtepompen zijn volgens mij ideaal voor bestaande woningen zonder grote aanpassingen. Ze werken samen met je huidige cv-ketel. Bij temperaturen boven 5°C draait alleen de warmtepomp, bij strengere vorst springt de ketel bij. Kosten inclusief installatie: €4.500 tot €7.000. Na ISDE-subsidie van €2.400 blijft er €2.100 tot €4.600 over.
In de Slachthuiswijk zie ik vooral hybride systemen. De woningen daar zijn vaak matig geïsoleerd, waardoor een volledig elektrisch systeem te zwaar gedimensioneerd moet worden. Een hybride oplossing geeft comfort zonder enorme investeringen in isolatie.
All-electric lucht/water warmtepompen vervangen de cv-ketel volledig. Ze vragen wel betere isolatie en bij voorkeur vloerverwarming of grote radiatoren. Investering: €8.000 tot €12.000, na subsidie €4.500 tot €8.500. Deze systemen zijn perfect voor woningen die al redelijk geïsoleerd zijn, zoals veel huizen in de vernieuwde delen van de Parkwijk.
Bodem/water warmtepompen zijn het meest efficiënt maar ook het duurst. Je hebt een tuin nodig voor de bodemboringen. Investering €15.000 tot €25.000, na subsidie €10.000 tot €19.000. Ik installeer deze systemen vooral bij vrijstaande woningen met grote tuinen.
Waterzijdig inregelen: het geheim van een efficiënte warmtepomp
Hier gaat het vaak mis. Een warmtepomp werkt optimaal bij lage temperaturen tussen 35 en 45°C. Maar als je systeem niet goed is ingeregeld, stroomt het warme water via de kortste route terug naar de pomp. Sommige kamers blijven koud, andere worden oververhit, en je energierekening schiet omhoog.
Waterzijdig inregelen betekent dat ik de doorstroming door elk radiator en elke vloerverwarmingsgroep in balans breng. Met speciale flowmeters stel ik de debietregelaars exact af. Dit proces kost gemiddeld €325 en levert tot 20% energiebesparing op. Trouwens, bij nieuwbouw is dit sinds 2020 verplicht, maar in bestaande bouw zie ik het vaak overgeslagen.
Bij Bas in de Slachthuiswijk bleek na inregeling dat drie radiatoren amper water doorlieten terwijl twee andere de volledige capaciteit opslokten. Na correctie verdeelde de warmte zich gelijkmatig en daalde zijn gasverbruik met 18%.
Zonneboilers: gratis warmte van het dak
Een zonneboiler blijft een slimme investering, vooral in combinatie met een warmtepomp. Het systeem bestaat uit zonnecollectoren op je dak en een voorraadvat met naverwarming. Een gezin van drie personen bespaart hiermee jaarlijks ongeveer 150 m³ gas of 800 kWh stroom.
Vorige week installeerde ik bij Boudewijn in de Parkwijk een zonneboiler gecombineerd met zijn nieuwe warmtepomp. “Werkt dat wel in Haarlem?” vroeg hij. “We hebben toch niet zoveel zon?” Dat klopt, maar moderne zonnecollectoren werken ook bij bewolking. Ze vangen diffuus licht op en halen zelfs bij grijze luchten warmte binnen.
Een goed gedimensioneerd systeem dekt jaarlijks 50 tot 60% van je warmwaterverbruik. In de zomer zelfs 100%. De terugverdientijd ligt tussen 8 en 12 jaar, afhankelijk van je huidige verbruik. Voor Boudewijn betekent dit een jaarlijkse besparing van €280 op zijn energierekening.
Combinatie met warmtepompen
De slimste combinatie die ik zie is een zonneboiler met een hybride warmtepomp. De zonneboiler levert voorverwarmd water, waardoor de warmtepomp minder hoeft te werken. In de praktijk betekent dit dat de warmtepomp in de zomermaanden nauwelijks draait voor warm water.
Belangrijk aandachtspunt: legionellapreventie. Zonneboilers werken op lagere temperaturen (45-55°C), precies het bereik waarin legionellabacteriën kunnen groeien. Daarom programmeer ik altijd een wekelijkse thermische desinfectie waarbij het hele systeem automatisch opwarmt tot 60-70°C gedurende minimaal 20 minuten.
Vloerverwarming: de ideale partner voor duurzame verwarming
Vloerverwarming werkt met water van 30 tot 40°C, terwijl traditionele radiatoren 60 tot 80°C nodig hebben. Dit maakt vloerverwarming perfect voor warmtepompen en zonneboilers. Het systeem verwarmt gelijkmatig, geeft geen koude of warme plekken en voelt comfortabel aan.
In de vernieuwde delen van de Parkwijk zie ik vloerverwarming standaard in nieuwbouw. Maar ook in bestaande woningen is het mogelijk. Bij een renovatie kun je kiezen voor dunne systemen die slechts 2 cm ophoging geven. Ideaal als je niet de hele vloer wilt vervangen.
Inregelen van vloerverwarming
Bij vloerverwarming is waterzijdig inregelen nog belangrijker dan bij radiatoren. Ik regel elke groep individueel af op basis van ruimtegrootte, warmteverlies, leidinglengte en vloerbedekking. Tegels geleiden warmte beter dan hout, dus een badkamer met tegels vraagt minder debiet dan een woonkamer met houten vloer.
Dit proces vraagt expertise en geduld. Met speciale flowmeters stel ik de doorstroming per groep exact in. Een goed ingeregeld systeem verwarmt gelijkmatig, reageert sneller op temperatuurwisselingen en verbruikt minder energie. De investering van €325 tot €450 verdien je binnen twee jaar terug.
Slimme regeltechniek: het brein van je installatie
Een moderne thermostaat kan het verschil maken tussen comfortabel wonen en hoge energiekosten. Voor warmtepompen adviseer ik altijd modulerende thermostaten die de aanvoertemperatuur aanpassen aan de werkelijke warmtevraag. Geen aan/uit schakeling maar geleidelijke aanpassing.
Slimme thermostaten bieden belangrijke voordelen. Weersafhankelijke regeling past de stooklijn aan op basis van buitentemperatuur. Zoneregeling maakt verschillende temperaturen per ruimte mogelijk. En app-bediening zorgt voor energiebesparing door slimme aanwezigheidsdetectie.
Bij Orlando in de Parkwijk installeerde ik een thermostaat met AI-functie. Het systeem leert zijn leefpatroon en past de verwarming automatisch aan. Als hij ’s ochtends om 7 uur opstaat, begint de vloerverwarming al om 6 uur op te warmen. Als hij onverwacht later thuiskomt, schakelt het systeem naar energiebesparingsmodus.
Verkeerde thermostaat = halve besparing
Ik zie regelmatig dat mensen een dure warmtepomp laten installeren maar bezuinigen op de thermostaat. Grote fout. Een verkeerde thermostaat kan het rendement halveren en de levensduur van je warmtepomp verkorten. Een aan/uit thermostaat zorgt voor grote temperatuurschommelingen, waardoor de warmtepomp inefficiënt werkt.
Een goede modulerende thermostaat kost €250 tot €450. Klinkt veel, maar de besparing ligt tussen €150 en €300 per jaar. De terugverdientijd is dus twee jaar, en je hebt er 15 jaar plezier van.
Subsidies 2025: maximaal profiteren
De overheid stimuleert verduurzaming met aantrekkelijke subsidies. Als je slim plant, kan je tot 50% van je investering terugkrijgen. Maar let op: de regelingen zijn complex en er gelden strikte voorwaarden.
ISDE-subsidie voor warmtepompen
De Investeringssubsidie Duurzame Energie vergoedt een groot deel van de aanschafkosten. Voor hybride warmtepompen ontvang je €2.400 tot €3.000. All-electric warmtepompen leveren €3.500 tot €5.500 op. En zonneboilers worden vergoed afhankelijk van het collectoroppervlak.
Belangrijke voorwaarde: installatie door een gecertificeerd bedrijf binnen 24 maanden na aanschaf. Ik regel de aanvraag altijd voor mijn klanten. De administratie is complex en fouten leiden tot afwijzing.
SEEH-subsidie voor isolatie
Voor isolatiemaatregelen ontvangen eigenaar-bewoners tot 30% van de kosten terug. Nieuw in 2025 zijn de hogere vergoedingen. Spouwmuur-, gevel- en dakisolatie krijgen €1,25 per m² extra. Triple glas stijgt van €65,50 naar €111 per m². En HR++ glas gaat van €23 naar €25 per m².
Het slimme is dat je bij combinatie van isolatie met een warmtepomp het isolatiesubsidie verdubbelt. Bij Bas heb ik daarom eerst de dakisolatie aangevraagd en daarna de warmtepomp. Totale subsidie: €5.400 in plaats van €3.000.
Seizoensgebonden aspecten voor Haarlemse woningen
Oktober is wat mij betreft dé maand om je cv-installatie winterklaar te maken. De temperaturen dalen, maar het vriest nog niet. Ideaal moment voor onderhoud en eventuele aanpassingen.
Herfstchecklist voor duurzame systemen
Voor de winter controleer ik bij mijn klanten altijd de waterdruk (1,5 tot 2 bar), de werking van naverwarming, ontluchting van radiatoren en vloerverwarming, en vorstbeveiliging bij buitenunits. Warmtepompen hebben bij vriesweer een ontdooicyclus. Ik leg klanten uit dat korte onderbrekingen normaal zijn en het systeem niet defect is.
In de Slachthuiswijk zie ik vaak problemen met oude cv-installaties in flatgebouwen met blokverwarming. De collectieve ketels van 100 tot 500 kW vereisen professioneel onderhoud. Als bewoner heb je daar weinig invloed op, maar je kunt wel je eigen afgiftesysteem optimaliseren door radiatoren te ontluchten en thermostaatknoppen te vervangen.
Zomeroptimalisatie
In de zomer draait het om optimalisatie. Ik stel de zomerstand in op warmtepompen, controleer zonneboilers op oververhitting, voer legionellapreventie uit en reinig filters. Veel klanten weten niet dat moderne warmtepompen ook kunnen koelen. Deze functie wordt steeds belangrijker met warmere zomers.
Praktijkvoorbeelden uit Haarlem
Slachthuiswijk: sociale woningbouw verduurzamen
In de Slachthuiswijk werk ik regelmatig aan woningen uit de jaren ’60 tot ’85. Deze arbeidswoningen hebben vaak koper of stalen leidingen, eenvoudige configuraties en energielabels tussen C en D. Veel woningen hebben blokverwarming, wat verduurzaming ingewikkelder maakt.
Bij een recente renovatie van een flatgebouw met 24 appartementen coördineerde ik de overgang van collectieve gasketels naar individuele hybride warmtepompen. De uitdaging was de beperkte ruimte voor buitenunits en de geluidsoverlast voor buren. Door slimme plaatsing en trillingdempers hebben we alle units geïnstalleerd zonder klachten.
De woningcorporatie investeerde €180.000, waarvan €72.000 subsidie. Per appartement daalde het gasverbruik met 65%. De huurders betalen nu gemiddeld €80 per maand minder aan energie. En het complex steeg van energielabel D naar B.
Parkwijk: moderne nieuwbouw en herstructurering
De Parkwijk heeft tussen 1990 en 2020 een grote herstructurering doorgemaakt. Zo’n 70% van de oude woningen is vernieuwd met moderne PE-Xa leidingen, HR-ketels of warmtepompen en vloerverwarming. Deze woningen hebben energielabels A of B en minimaal onderhoud.
Vorige maand installeerde ik in een nieuwbouwwoning een volledig elektrisch systeem: all-electric warmtepomp, zonneboiler, vloerverwarming en 16 zonnepanelen. De woning heeft geen gasaansluiting. Totale investering €22.000, na subsidies €14.500. De eigenaar verwacht binnen 9 jaar zijn investering terug te verdienen, daarna wonen ze bijna energieneutraal.
Veelgemaakte fouten bij verduurzaming
In mijn 25 jaar als loodgieter heb ik talloze verduurzamingsprojecten gezien. En helaas ook veel fouten. Hier de belangrijkste valkuilen.
Te grote warmtepomp kiezen
Mensen denken vaak: groter is beter. Maar een te grote warmtepomp schakelt constant aan en uit, werkt inefficiënt en gaat sneller kapot. Ik dimensioneer altijd op basis van een warmteverliesberekening volgens NEN 7120. Dit geeft de exacte warmtevraag van je woning.
Isolatie overslaan
Een warmtepomp in een slecht geïsoleerde woning is weggegooid geld. Je installeert een veel te groot systeem dat inefficiënt werkt. Mijn advies: begin altijd met isolatie. Dakisolatie levert het meeste rendement, daarna spouwmuurisolatie en ramen.
Verkeerde installateur kiezen
Sinds januari 2025 zijn certificeringen verplicht voor warmtepompinstallateurs. Maar ook daarvoor maakte certificering al het verschil. Een onervaren installateur dimensioneert verkeerd, regelt het systeem niet goed in en maakt fouten bij de aansluiting. Het gevolg? Een dure installatie die niet werkt zoals beloofd.
Vraag altijd naar certificeringen: F-gassen Module D, STEK, BRL 200 en BRL 100. En vraag referenties van vergelijkbare projecten. Als ik bij klanten kom die problemen hebben met hun warmtepomp, ligt het in 80% van de gevallen aan verkeerde installatie.
De toekomst van woningverwarming
De installatiebranche staat voor grote veranderingen. Waterstof wordt vaak genoemd als alternatief, maar voor woningen is dat nog toekomstmuziek. Wel bereiden we ons voor. Nieuwe cv-ketels zijn al geschikt voor bijmenging van 20% waterstof.
Vanaf 2025 krijgt nieuwbouw geen gasaansluiting meer. Dit betekent dat warmtepompen standaard worden, inductiekoken gas vervangt en zwaardere elektrische aansluitingen nodig zijn. Als loodgieter vraagt dit andere expertise. Ik werk steeds vaker samen met elektriciens voor de juiste aansluiting en meterkastuitbreiding.
Integrale aanpak wordt norm
Verduurzaming vraagt om samenwerking tussen disciplines. Als loodgieter werk ik steeds vaker samen met elektriciens, isolatiebedrijven en bouwkundigen. Deze integrale aanpak levert betere resultaten voor de klant. We stemmen af welke maatregelen in welke volgorde het meeste effect hebben.
Voor Haarlemse woningen betekent dit concreet: eerst isolatie, dan warmtepomp, daarna zonnepanelen. Deze volgorde maximaliseert je subsidies en geeft de beste terugverdientijd.
Persoonlijk advies voor Haarlem
Als loodgieter in Haarlem zie ik dagelijks de diversiteit van woningen. Van naoorlogse sociale woningbouw in de Slachthuiswijk tot moderne nieuwbouw in de Parkwijk. Elke woning vraagt een andere aanpak.
Mijn advies: begin met een energiescan. Dit geeft inzicht in je huidige verbruik en de beste verbetermaatregelen. Daarna plan je gefaseerd. Eerst isolatie, dan verwarming, tot slot zonnepanelen. Deze volgorde maximaliseert subsidies en houdt investeringen beheersbaar.
En begin nu. De subsidies zijn nog nooit zo gunstig geweest, maar niemand weet hoe lang dit duurt. De wachtlijsten bij installateurs lopen op. Voor een warmtepompinstallatie moet je rekenen op 8 tot 12 weken levertijd.
Heb je vragen over verduurzaming van jouw Haarlemse woning? Bel me op 085 019 74 58 voor een vrijblijvend adviesgesprek. Ik kom graag langs om je mogelijkheden te bespreken.
Veelgestelde vragen over verduurzaming in Haarlem
Wat kost een warmtepomp inclusief installatie in Haarlem?
Een hybride warmtepomp kost inclusief installatie tussen €4.500 en €7.000. Na ISDE-subsidie blijft er €2.100 tot €4.600 over. Een all-electric warmtepomp kost €8.000 tot €12.000, na subsidie €4.500 tot €8.500. De exacte prijs hangt af van het type woning, benodigde aanpassingen en of waterzijdig inregelen nodig is.
Werkt een warmtepomp in een oud huis in de Slachthuiswijk?
Ja, maar vaak is aanvullende isolatie nodig. Woningen uit de jaren ’60 tot ’85 in de Slachthuiswijk hebben vaak matige isolatie en energielabel C of D. Een hybride warmtepomp werkt hier uitstekend omdat deze samenwerkt met je bestaande cv-ketel. Bij strengere vorst springt de ketel automatisch bij. Ik maak altijd eerst een warmteverliesberekening om de beste oplossing te bepalen.
Hoe lang duurt installatie van een warmtepomp?
Een hybride warmtepomp installeer ik in één dag. Een all-electric systeem met vloerverwarming vraagt twee tot drie dagen. Hierbij komt nog de voorbereidingstijd voor eventuele isolatie of aanpassingen aan radiatoren. De levertijd bedraagt momenteel 8 tot 12 weken, dus plan op tijd als je voor de winter klaar wilt zijn.
Welke subsidies kan ik combineren voor verduurzaming?
Je kunt ISDE-subsidie voor warmtepompen combineren met SEEH-subsidie voor isolatie. Bij combinatie van beide verdubbelt het isolatiesubsidie. Voor een hybride warmtepomp ontvang je €2.400 tot €3.000 ISDE. Dakisolatie levert €25 tot €30 per m² op, bij combinatie met warmtepomp wordt dit €50 tot €60 per m². Ik regel de aanvragen voor mijn klanten omdat de administratie complex is.
Is waterzijdig inregelen echt nodig bij een warmtepomp?
Absoluut. Zonder goede inregeling stroomt het warme water via de kortste route terug naar de warmtepomp. Dit betekent koude kamers, hoge energiekosten en snellere slijtage. Waterzijdig inregelen kost €325 en levert tot 20% energiebesparing op. Bij nieuwbouw is het sinds 2020 verplicht, maar in bestaande woningen wordt het vaak overgeslagen. Ik adviseer het altijd, ook bij bestaande cv-installaties.
